Gdzie stosujemy metodę MMA?
Spawanie elektrodami otulonymi jest stosowane m.in. w:
- ślusarstwie;
- kowalstwie artystycznym;
- przemyśle stoczniowym;
- niewielkich pracach montażowych;
- pracy w trudnych warunkach polowych lub pod wodą;
- pracach instalacyjnych w branży produkcyjnej, w przemyśle budowlanym;
- hobbystycznie, w domowych warsztatach;
- podczas łączenia dużych elementów metalowych (większej grubości niż 1,5 mm).
Atuty spawania elektrodami łączonymi otulonymi:
- oszczędność czasu;
- możliwość pracy w utrudnionych warunkach atmosferycznych;
- duża wytrzymałość spoin;
- wykonalność naprawy elementów żeliwnych;
- możliwość łączenia elementów wykonanych ze stali nierdzewnej lub stalowych.
Narzędzia niezbędne do spawania metodą MMA:
- rękawice ochronne;
- bawełniany fartuch roboczy;
- maska ochronna;
- przezroczyste okulary ochronne.
Jak bezpiecznie spawać?
Podstawą spokojnego spawania jest uprzednie zdjęcie soczewek kontaktowych. Podczas pracy nigdy nie powinno patrzeć się na łuk elektryczny oczami nieosłoniętymi maską ochronną. Ze względu na niebezpieczeństwo wydzielania się oparów toksycznych (np. fosgenu), nigdy nie należy spawać w pobliżu organicznego związku trójchloroetylenu.
Oznaczenia elektrod łukowych
Podstawowym oznaczeniem elektrod otulonych, przeznaczonych do spawania łukowego jest litera E. Możemy podzielić je na dwa rodzaje klasowe, zależne względem własności wytrzymałościowych stopiwa. Elektrody, których wytrzymałość na rozciąganie spoiwa mieści się w granicach: 430 – 510 MPa – oznaczamy symbolem 43, natomiast w przedziale: 510 – 610 MPa oznaczamy symbolem 51.
Symbole literowe oznaczające konkretny rodzaj otuliny:
- (A), czyli kwaśna;
- (AR), czyli kwaśno-rutylowa;
- (B), czyli zasadowa;
- (C), czyli celulozowa;
- (O), czyli utleniająca;
- (R), czyli rutylowa (inaczej: elektroda średniootulona);
- (RR), czyli rutylowa (inaczej: elektroda grubo-otulona);
- (S), czyli inny rodzaj otuliny.
Symbole liczbowe oznaczające uzysk stopiwa elektrody:
- bez oznaczenia – o uzysku stopiwa 105%;
- 110 – o uzysku stopiwa 105 – 115%;
- 120 – o uzysku stopiwa 115 – 125%;
- 130 – o uzysku stopiwa 125 – 135%.
Symbole liczbowe oznaczające pozycje spawalnicze:
- 1, czyli wszystkie pozycje;
- 2, czyli wszystkie pozycje oprócz pionowej (przy układaniu spoiny na dół);
- 3, czyli podolna i naboczna;
- 4, czyli podolna;
- 5, czyli podolna, naścienna, naboczna oraz pionowa (przy układaniu spoiny na dół).
Spawanie żeliwa
Spawanie żeliwa, czyli stopu żelaza z węglem oraz dodatkami stopowymi, może przebiegać na zimno lub na gorąco. Podczas spawania żeliwa na zimno, z użyciem metody MMA, TIG lub MIG/MAG, nie musimy przedwcześnie podgrzewać stopu. Temperatura utrzymywana podczas procesu spawalniczego powinna oscylować w granicach odległości ok. 100 mm od jeziorka (30 do 40 °C) na poziomie od 60 do 70 °C. Decydując się na takie rozwiązanie, powinniśmy ustawić parametry prądowe na możliwie jak najmniejsze oraz układać krótkie spoiny, aby odlew nie nagrzewał się do powyżej 70 °C. Zalecane jest, by długość jednego odcinka spoiny nie wynosiła więcej niż 20 lub 30 mm. Pierwszy odlew żeliwa należy ułożyć na środku pęknięcia, natomiast następne na końcach i wykonywać to naprzemiennie, aż do momentu zrobienia pełnego ściegu. Podczas spawania żeliwa na zimno wskazane jest, aby lekko przekuć spoinę młotkiem oraz przerwać pracę za każdym razem po ułożeniu odcinka spoiny. Technika ta jest wykorzystywana przede wszystkim podczas naprawy dużych i ciężkich odlewów oraz w sytuacji, kiedy dopuszczalny jest wzrost twardości części odlewu lub spoiny. Przy powyższej metodyce stosuje się drogie spoiwa niklowo-miedziane, żelazowo-niklowe, niklowe lub czasami także spoiwa stalowe.
Spawanie inwertorowe i MMA – które wybrać?
Spawarki ręczne inwertorowe 230 V są doskonałym wyborem w szczególności dla osób zajmujących się spawaniem hobbystycznie w niewielkich warsztatach. Aspektem, na który należy zwrócić największą uwagę podczas poszukiwań spawarki jest kwestia posiadania przez nią inwertorów 230 V przystosowanych do spawania metodą MMA, niezawodność oraz odporność na zakłócenia fal elektromagnetycznych. Powinny być one zatem wyposażone w nowoczesne tranzystory IGBT oraz posiadać nowoczesne funkcje, które będą poprawiały komfort nasz pracy (tj. np. system redukcji napięcia Vrd, Arc Force, Hot Start). Oprócz tego dużą zaletą będzie wbudowana ochrona przed skokami napięcia, jak również zabezpieczenie przed przegrzaniem.
Do spawarek zasilanych z sieci 230 V, wykorzystywanych podczas MMA należą:
- Magnum Snake 203 GDMS;
- Paton 200 Pro VDI;
- Sherman 200 Speedy.
Zalety powyższych urządzeń:
- Posiadają one cyfrowy wyświetlacz, dzięki któremu umożliwiają precyzyjne ustawienie parametrów spawania oraz są łatwe w obsłudze;
- W komplecie możemy od razu otrzymać dodatkowe akcesoria (np. walizka transportowa, uchwyt elektrodowy, przewód z zaciskiem masowym, pasek do noszenia spawarki na ramieniu, rękawice, elektrody spawalnicze, automatyczna przyłbica).
Na co zwrócić uwagę przy wyborze spawarki inwertorowej?
Najważniejszym aspektem jest kwestia posiadania przez spawarkę inwertorów 230 V przystosowanych do spawania metodą MMA, niezawodność oraz odporność na zakłócenia fal elektromagnetycznych.
Czy spawanie metodą MMA wykorzystuje się w przemyśle stoczniowym?
Tak, oprócz tego wykorzystuje się ją m.in. w ślusarstwie, kowalstwie artystycznym, niewielkich pracach montażowych, pracach instalacyjnych w przemyśle budowlanym i branży produkcyjnej.