Umiejętność udzielania pierwszej pomocy jest niezwykle ważna. Nigdy nie wiemy kiedy może nam się przydać, a udzielona w poprawny sposób może uratować komuś życie. Bycie małym super bohaterem to naprawdę fajna sprawa! Najważniejsze jest aby robić to poprawnie, ponieważ źle udzieloną pierwszy pomoc może wprowadzić w jeszcze większe zagrożenie życia niż było to na początku. Spokój, opanowanie i głowa na karku, to się liczy.
Czym jest pierwsza pomoc?
To nic innego, jak odpowiednie czynności wykonywane w razie wypadku, urazu lub nagłego ataku choroby w celu ochrony życia lub zdrowia poszkodowanego. Pomaga również w zminimalizowaniu niekorzystnych następstw, zanim udzielenie specjalistycznej pomocy medycznej dojdzie do skutku.
Rozróżnia się 3 rodzaje pierwszej pomocy:
- Pierwsza pomoc, czyli czynności wykonywane przez osoby znajdujące się na miejscu zdarzenia
- Kwalifikowaną pierwszą pomoc, czyli czynności wykonywane przez zespół ratowników, którzy mają odpowiedni sprzęt
- Medyczne czynności ratunkowe, czynności wykonywane przez lekarza, ratownika medycznego lub pielęgniarkę.
Czym jest łańcuch ratunkowy?
To zespół czynności ratowniczych, które zazębiają się i dają większe szanse na przeżycie osoby poszkodowanej.
- Prewencja – nauczanie zasad pierwszej pomocy, zarówno na poziomie teoretycznych jak i praktycznym
- Wczesne rozpoznanie i wezwanie pomocy – to bardzo ważny krok, który zwiększa szansę na przeżycie i wyzdrowienie poszkodowanego
- Wczesne rozpoczęcie RKO (resuscytacja krążeniowo-oddechowa) – należy zacząć bezzwłocznie, jeśli widzimy brak oddechu u poszkodowanego
- Wczesna defibrylacja – urządzenia do defibrylacji znajdują się np. na stacjach metra
- Opieka po resuscytacyjna – szereg czynności wykonywanych już w szpitalu, pomagają przywrócić poszkodowanego do zdrowia i szybkiego powrotu do normalnego życia i sprawności
Prawidłowy przebieg łańcucha ratunkowego pozwala na płynne przejścia z jednej czynności do drugiej, dzięki czemu zmniejsza się zagrożenie życia. To bardzo ważne przy pierwszej pomocy.
Zakres pierwszej pomocy – co dokładnie obejmuje pierwsza pomoc?
Co robić, żeby można było mówić o pierwszej pomocy? Są to bardzo proste czynności, które jest w stanie wykonać każdy, wystarczy mieć minimalną wiedzę w tym zakresie, aby przyczynić się do uratowania komuś życia. Bardzo często od naszego zachowania względem poszkodowanego zależy jego życie i zdrowie.
- Zabezpieczenie miejsca zdarzenia
Takie działanie ma na celu ochronę nie tylko poszkodowanego, ale również nas samych, przechodniów i ratowników, którzy wkrótce przyjadą. Może to być zatrzymanie ruchu drogowego (ustawienie trójkąta ostrzegawczego), usunięcie twardych przedmiotów, aby ograniczyć urazy, a nawet ewakuacja osób znajdujących się w okolicy zagrożenia. To jakie działania podejmiemy zależy od sytuacji w jakiej znalazł się poszkodowany i jakie jest zagrożenie. Musimy dobrze wypadać sytuacje i zachować się odpowiednio w razie pożaru, wypadku czy zasłabnięcia.
- Sprawdzenie stanu poszkodowanego, podstawowych funkcji życiowych, sprawdzenie czy oddycha i czy jest świadomy co się dzieję, zlokalizowanie miejsca urazu
Jeśli poszkodowany jest przytomny, wtedy można przeprowadzić z nim wywiad, zapytać czy wszystko w porządku, czy nas słyszy. W sytuacji, gdy nie widzimy reakcji na pytania, można delikatnie potrząsnąć poszkodowanego za ramię, jeśli dalej nie widzimy reakcji to znak, że mamy do czynienia z osób nieprzytomną. Najważniejsze jest sprawdzenie czy poszkodowany oddycha, ponieważ od tej informacji zależą nasze następne kroki. Można to sprawdzić na parę sposobów, ale najbardziej powszechne jest przyłożenie policzka do ust poszkodowanego i obserwowanie czy klatka piersiowa podnosi się.
- Zapewnienie pomocy, wezwanie pogotowia ratunkowego
Najczęściej wzywa się pogotowie ratunkowe (numer 999) ale w zależności od sytuacji również straż pożarną (numer 998) albo policję (numer 997). W takich chwilach bardzo często zapomina się, który z numerów jest właściwy, dlatego istnieje jeden, ogólny numer alarmowy – 112, wtedy mamy pewność, że odpowiednia służba jest powiadomiona i nie zmarnowaliśmy czasu na szukanie numeru. Przy zgłaszaniu sytuacji, która się wydarzyła należy pamiętać, żeby powiadomić o tym, gdzie się znajdujemy, co się stało, ile jest rannych i jak się czują oraz nasze imię i nazwisko i numer kontaktowy. Bardzo ważne jest, żeby wybrać konkretną osobą do tego zadania. Jeśli rzucimy hasło wśród ludzi „niech któż zadzwoni”, prawdopodobnie nikt tego nie zrobi, bo każdy pomyśli, a na pewno ktoś inny zadzwoni. Musi być jasny przekaz, pani w czerwonym płaszczu, pan w czapce z daszkiem.
- Czynności ratujące życie i zdrowie do momentu przyjechania pogotowania – zatamowanie krwawienia, resuscytacja, zadbanie o poszkodowanego
W tych sytuacjach musimy zachować wszelkie środki ostrożności, dla własnego zdrowia i bezpieczeństwa. Rękawiczki ochronne czy zwykła reklamówka, w którą będziemy mogli owinąć ręce uchroni nas przed ewentualnym zakażeniem. Oczywiście po udzieleniu pomocy, należy bezzwłocznie umyć ręce, aby nie roznosić zarazków w inne miejsca.
- Ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, ale tylko wtedy, jeśli jest nieprzytomny
Pozycja bezpieczna powinna być stabilna, tak aby nie uciskała a klatkę piersiową i umożliwiała swobodne oddychanie.
Jak i gdzie nauczyć się udzielać pierwszej pomocy?
Pierwsza styczność z udzielaniem pierwszej pomocy mamy już w szkole. Na zajęciach z edukacji dla bezpieczeństwa uczymy się jak się zachować i jakie kroki podjąć, jeśli widzimy osobę, która potrzebuje pomocy. Dodatkowo, istnieje wiele kursów z pierwszej pomocy, na które możemy się zapisać. Oprócz kwestii prawnych i informacji o numerach ratunkowych, możemy dowiedzieć się jak w bezpieczny sposób ewakuować ludzi i jak postępować w sytuacji zagrożenia życia. Część teoretyczna to zawsze tylko jedna strona medalu, dlatego na kursach z pierwszej pomocy mamy również cześć praktyczną. Z pomocą manekina możemy nauczyć się jak ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, jak umożliwić mu swobodne oddychanie i oczywiście resuscytacji.
Pamiętajmy o tym, że nasze umiejętności mogą uratować komuś życie, nawet w sytuacji, w której się tego najmniej spodziewamy.
